"Tôi sẽ không chi một xu cho những thứ không thể tăng cường năng lực sẵn sàng chiến đấu hoặc khả năng chiến thắng của chúng ta. Hải quân Mỹ và các nhà thầu đã đạt được thỏa thuận toàn diện về chấm dứt dự án đóng 4 hộ vệ hạm cuối cùng thuộc lớp Constellation,vốn chưa được khởi công",Bộ trưởng Hải quân Mỹ John Phelan cho biết hôm 25/11.
Bộ trưởng Phelan thêm rằng hai tàu đầu tiên thuộc lớp Constellation đang được đóng,song chúng sẽ nằm trong diện "xem xét". Ông chưa công bố hải quân Mỹ sẽ có động thái gì tiếp theo sau khi đình chỉ dự án.
Mô phỏng hộ vệ hạm USS Constellation. Đồ họa: Fincantieri Marinette Marine
"Đóng tàu là mối quan tâm hàng đầu. Hải quân Mỹ cần tàu và chúng tôi muốn chế tạo chúng ở mọi nhà xưởng có khả năng. Một yếu tố then chốt trong quyết định này là nhu cầu phát triển hạm đội nhanh hơn để đối phó với những mối đe dọa tương lai",Bộ trưởng Phelan cho hay.
Fincantieri Marinette Marine,chi nhánh của tập đoàn đóng tàu Italy Fincantieri và đặt trụ sở tại bang Wisconsin của Mỹ,hồi năm 2020 được trao hợp đồng đóng 20 tàu hộ vệ lớp Constellation với tổng trị giá 22 tỷ USD.
Lớp Constellation được phát triển dựa trên Hộ vệ hạm Đa năng châu Âu (FREMM) do Pháp và Italy hợp tác sản xuất,nhằm thay thế cho tàu tác chiến ven biển lớp Freedom và Independence từng gặp nhiều vấn đề trong vận hành. Mỹ quyết định dùng FREMM làm cơ sở chế tạo do không đủ thời gian để hoàn thiện thiết kế chiến hạm hoàn toàn mới.
Chương trình từng vấp phải chỉ trích từ Tổng thống Donald Trump,lãnh đạo quân đội và các nghị sĩ Mỹ.
Văn phòng Kiểm toán Chính phủ Mỹ (GAO) cho biết lý do dự án bị chậm trễ và đội kinh phí là do hải quân quyết định đóng chiến hạm đầu tiên trước khi hoàn thành thiết kế,cũng như nhiều sai sót khác. Hải quân Mỹ năm ngoái cố gắng đẩy nhanh tiến độ đóng tàu bằng cách áp dụng công nghệ sẵn có,đã được kiểm chứng trên các chiến hạm khác.
Theo kế hoạch ban đầu,hải quân Mỹ sẽ tiếp nhận chiếc đầu tiên là USS Constellation vào năm 2026. Tuy nhiên,thời hạn bàn giao đã bị lùi tới năm 2029. Hải quân Mỹ cũng đặt mục tiêu chế tạo mỗi tàu với chi phí một tỷ USD và giảm dần trong tương lai,song ước tính gần đây cho thấy con số này đã đội lên 1,4 tỷ USD.
Mô hình hộ vệ hạm USS Constellation. Ảnh: Fincantieri Marinette Marine
Dự án được khởi động nhằm đáp ứng yêu cầu về hộ vệ hạm có thể theo kịp tàu sân bay hạt nhân,sở hữu hệ thống cảm biến kết nối với mạng lưới của hạm đội để mở rộng khả năng nhận thức tình huống và bức tranh chiến thuật của nhóm tác chiến.
Lớp Constellation còn phải đáp ứng yêu cầu tiêu diệt chiến hạm mặt nước của đối phương từ xa,săn ngầm,hộ tống,sử dụng hệ thống tác chiến điện tử chủ động và thụ động,có thể chống đòn tập kích liên tục bằng tàu thuyền cỡ nhỏ.
Mỗi tàu thuộc lớp Constellation có lượng giãn nước gần 7.300 tấn,dài hơn 150 m,tốc độ tối đa 48 km/h và tầm hoạt động 11.000 km. Tàu được trang bị 32 ống phóng thẳng đứng Mk.41 chứa tên lửa hành trình và phòng không,cùng bệ 16 tên lửa diệt hạm,hải pháo 57 mm,cùng súng máy 12,7 mm và 7,62 mm. Chiến hạm cũng có thể mang trực thăng cho nhiều nhiệm vụ.
Nguyễn Tiến (Theo War Zone,Business Insider,AP)