Milinfolive,tài khoản chuyên đưa tin về chiến sự Ukraine và có hơn 600.000 người theo dõi trên Telegram,cuối tuần trước đăng video ghi lại đòn tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) tự sát nhằm vào bãi đỗ xe của quân đội Ukraine tại tỉnh Sumy.
Trong video,UAV trinh sát phát hiện 3 xe tải quân sự hạng nặng đỗ sát nhau,xung quanh là nhiều xe dân sự và một xe tải quân sự cỡ nhỏ. UAV tự sát Nga lao xuống và phát nổ,khiến các xe tải quân sự bốc cháy dữ dội. Phi cơ trinh sát tiếp tục quần thảo để theo dõi hiện trường,cho thấy vụ nổ thứ cấp bùng lên sau đó,dường như do đạn dược trên xe bị kích hoạt.
Cảm biến giúp UAV tự sát Nga trở thành phi cơ trinh sát
UAV Geran-2 Nga theo dõi đòn tập kích nhằm vào mục tiêu ở tỉnh Sumy trong video đăng hôm 19/4. Telegram/Milinfolive
"UAV Geran-2 trang bị đài cảm biến quang - điện tử đã chỉ điểm cho đòn tập kích bằng UAV tự sát cùng loại. Đây là lần đầu lực lượng Nga triển khai phiên bản Geran-2 trinh sát với hệ thống quang điện hoàn chỉnh,thay vì chỉ được gắn máy quay thông thường",Milinfolive cho hay.
Bộ Quốc phòng Nga và quân đội Ukraine chưa bình luận về thông tin.
"Điều làm video trở nên khác biệt là UAV Geran-2 đã sử dụng cụm cảm biến quang - điện tử tinh vi,được ví như mắt thần,để theo dõi và chỉ thị mục tiêu cho đồng đội. Đây là bước nhảy vọt về năng lực của dòng phi cơ tầm xa giá rẻ này",Boyko Nikolov,biên tập viên của trang quân sự Bulgarian Military,nhận định.
Tổ hợp quang - điện tử thường gồm camera độ phân giải cao,cảm biến có khả năng phát hiện nhiều dải quang phổ và bộ xử lý tích hợp để phân tích dữ liệu theo thời gian thực.
Cảm biến quang - điện tử và đường truyền dữ liệu bổ sung khả năng thay đổi đích đến sau khi phóng,biến Geran-2 thành "đạn tuần kích" chuyên quần thảo trong thời gian dài trên bầu trời và tấn công khi xác định được mục tiêu cụ thể. Tính năng này vượt trội so với dòng Geran-2 nguyên bản,vốn chỉ có thể bay theo điểm mốc nạp sẵn và tấn công tọa độ cố định.
Nó cũng cho phép Geran-2 trở thành UAV trinh sát tầm xa,có chi phí rẻ hơn nhiều so với các UAV do thám chuyên biệt.
"Bằng cách kết hợp UAV Geran-2 thông thường với biến thể có cảm biến quang - điện tử,lực lượng Nga có thể áp dụng chiến thuật tấn công bằng bầy UAV theo từng đợt. UAV mang camera sẽ xác nhận kết quả của đợt tấn công,đồng thời tìm mục tiêu cho các đợt tiếp theo",Andrey Mitrofanov,biên tập viên trang tin quân sự TopWar của Nga,cho hay.
Truyền thông Nga hồi tháng 10/2024 từng công bố video UAV Geran-2 trang bị cảm biến quang - điện tử bay qua nhiều chiến hào Ukraine,cũng như tập kích trạm biến áp ở tỉnh Sumy. Tuy nhiên,hệ thống khi đó chỉ nhằm xác thực mục tiêu và tăng độ chính xác khi UAV lao xuống,độ nét của hình ảnh cũng kém hơn nhiều so với trong video đăng hôm 19/4.
"Bổ sung tổ hợp quang - điện tử sẽ giúp Nga bổ sung phương án tấn công chính xác dựa trên dữ liệu thời gian thực,thay vì chỉ tập kích mục tiêu cố định theo thông tin tình báo từ trước. Khả năng bám bắt và lao vào mục tiêu của UAV Nga trong video ở Sumy thể hiện năng lực tác chiến linh hoạt chưa từng thấy của dòng Geran-2",Nikolov nêu quan điểm.
Bệ phóng UAV Geran-2 trên xe tải KamAZ-6350 trong ảnh công bố ngày 18/4. Ảnh: Telegram/Voenny Osvedomite
Năng lực này có thể gây nhiều khó khăn cho phòng không Ukraine,lực lượng tuyên bố đạt tỷ lệ đánh chặn thành công hơn 90% với UAV Geran-2 kể từ tháng 3/2024.
"UAV với năng lực điều chỉnh mục tiêu theo thời gian thực có thể vượt qua lưới phòng không bằng cách thay đổi đường bay,tận dụng lỗ hổng trong vùng bao phủ radar hoặc trực tiếp tập kích khẩu đội hỏa lực đối phương",Nikolov nhận định.
Geran-2 là phi cơ do Nga tự sản xuất dựa theo thiết kế dòng Shahed-136 của Iran. Biến thể Geran-2 đời đầu có khối lượng khoảng 200 kg,mang theo đầu đạn 50 kg và đạt tầm bay 2.500 km. Đây là dòng UAV tự sát chủ lực được quân đội Nga sử dụng trong các đòn tập kích tầm xa nhằm vào Ukraine,nhưng cũng có thể tập kích những mục tiêu chiến thuật gần tiền tuyến nếu có yêu cầu.
Nga đã nhiều lần nâng cấp đáng kể dòng Geran-2 để tăng uy lực,trong đó có trang bị đầu đạn mới có khối lượng 90 kg,kết hợp cảm biến quang - điện tử với công nghệ AI để nhận diện mục tiêu và chỉ điểm cho những đòn đánh tiếp theo.
Các nguồn tin Ukraine và truyền thông Đức nói rằng UAV tự sát tầm xa của Nga gần đây thường quần thảo ở độ cao lớn,cách những thành phố chủ chốt và mục tiêu chiến lược khoảng vài km để "tập hợp thành bầy đàn và tung đòn tấn công hiệp đồng với số lượng lớn".
Phạm Giang (Theo Avia Pro,Bulgarian Military)