Taylor Swift khép lại chuyến lưu diễn kỷ lục sau khi hoàn thành đêm diễn thứ 149 thuộc chặng ở Vancouver,Canada,hôm 8/12.
Business Insider nhận xét chương trình hòa nhạc của Taylor Swift là "cột mốc đỉnh cao của làng nhạc,một thành tựu hiếm nghệ sĩ nào có thể chinh phục,kể cả Taylor Swift cũng khó lặp lại". Giọng ca 35 tuổi đặt ra những tiêu chuẩn mà hầu hết ca sĩ không thể nào đáp ứng,từ tiềm lực kinh tế,sự gắn kết vững chắc với fan đến sức bền về thể chất và tinh thần.
Eras Tour hiện là concert có doanh thu cao nhất mọi thời,gần như gấp đôi vị trí thứ hai - Music of the Spheres - của ban nhạc Coldplay. Bên cạnh tiền vé,việc kinh doanh quần áo,quà lưu niệm mang lại cho Taylor Swift nguồn thu đáng kể. Ngoài ra,cô kiếm thêm tiền từ việc phát hành phim và sách ảnh về concert. "Phi thường và chưa từng có tiền lệ" là cách tờ AP mô tả những gì Taylor Swift đạt được.
Taylor Swift biểu diễn tại Vancouver hôm 6/12. Ảnh: AP
Trong bối cảnh concert thế giới ảm đạm,tour diễn của "công chúa nhạc đồng quê" duy trì sức hút lớn. Hồi tháng 6,Business Insider nêu thực trạng nhiều liveshow của sao ngoại ế khán giả do giá vé cao,quy trình đặt chỗ phức tạp và nghệ sĩ không giữ được nhiệt.
Còn Taylor Swift là một trong số ít cái tên có khả năng tổ chức các buổi hòa nhạc khắp thế giới,tuyển dụng hàng trăm nhân viên và dàn dựng những sân khấu hoành tráng mà không lo chi phí trả trước. Chương trình bắt đầu từ thành phố Arizona vào tháng 3/2023,đến nay đón hơn 10 triệu khán giả tại 21 quốc gia khắp năm châu lục. Theo Pollstar,lợi nhuận toàn cầu của chuỗi concert khoảng 2,2 tỷ USD,riêng khu vực Bắc Mỹ thu về 1,04 tỷ USD. Tháng 10/2023,ca sĩ bước vào hàng ngũ tỷ phú thế giới nhờ thành công của The Eras Tour.
Do nền công nghiệp này cần ca sĩ "chi tiền để kiếm tiền",chuyên trang cho rằng Taylor Swift có lợi thế so với nhiều giọng ca vì có nguồn lực tài chính tốt. Trước khi thành tỷ phú,cô từng đứng đầu bảng xếp hạng ca sĩ có doanh thu cao nhất năm 2019 với 185 triệu USD,theo Forbes.
Ca sĩ có lượng fan trung thành đông đảo,sẵn sàng tham gia bất kỳ concert nào,dẫn đến tình trạng luôn "cháy vé". Ban đầu,ca sĩ dự tính chỉ thực hiện 27 đêm diễn nhưng phải mở thêm suất để tạo cơ hội cho nhiều fan tham gia. Theo kế hoạch,số lượng đêm nhạclà 152 nhưng ban tổ chức hủy ba ngày ở Vienna (Áo) hồi tháng 8 vì phát hiện âm mưu khủng bố ở đây. Bất chấp tình hình an ninh lúc ấy,hàng nghìn fan xuống đường ca hát,nhảy múa theo các bản hit của Swift để động viên cô.
Bổ sung video fan Taylor Swift xuống đường
Người hâm mộ hát vang các ca khúc của Taylor Swift trên phố Vienna hồi tháng 8. Video: TikTok Barlint Barbara
Mặt khác,ngay cả khi nhiều nghệ sĩ có thể hội tụ đủ nguồn lực về danh tiếng và tiền bạc,họ khó thực hiện chương trình quy mô lớn như Swift vì tốn sức. Mỗi đêm diễn của Taylor Swift dài khoảng ba tiếng đồng hồ với hơn 40 ca khúc do cô thể hiện. Đây không phải thời lượng dài nhất vì Bruce Springsteen từng hát hơn bốn giờ trên một số sân khấu thuộc The River Tour năm 2016. Nhưng ông chỉ tổ chức 89 đêm,còn Taylor Swift có 149 show. Business Insider ước tính tổng thời gian Taylor Swift biểu diễn là khoảng 484 giờ,tương đương hơn 20 ngày liên tục.
Billie Eilish - giọng ca 23 tuổi phá kỷ lục người trẻ nhất nhận giải Nghệ sĩ của năm của Taylor Swift tại Grammy 2020 - từng nói với Billboard hồi tháng 5 rằng cô không thể thực hiện một show diễn trong ba giờ,nhận xét đó là điều "quá sức". Beyoncé từng gây tiếng vang với tour Renaissance (2023),trung bình mỗi đêm gần hai tiếng rưỡi nhưng chỉ thực hiện 56 show.
Để làm được điều này,nghệ sĩ phải có sức bền cao không chỉ về thể chất mà còn tinh thần. Trên TIME năm 2023,ca sĩ cho biết bắt đầu luyện tập sáu tháng trước khi khởi động tour. Cô thường vừa chạy bộ vừa hát kết hợp các bài tập rèn thể lực,đồng thời ngừng uống rượu. Cô cho biết bản thân sẽ vẫn biểu diễn dù ốm đau,buồn bã hay căng thẳng nên cố gắng duy trì sức khỏe,đảm bảo dành trọn một ngày nghỉ ngơi hồi sức sau mỗi chặng.
Trailer "The Eras Tour" của Taylor Swift
Trailer phim tài liệu "Taylor Swift: The Eras Tour". Video: YouTube Taylor Swift
Về kinh tế,chuỗi concert giúp các địa phương nơi cô buổi diễn kiếm nhiều tiền nhờ kích cầu du lịch,kéo theo sự tăng trưởng của các dịch vụ lưu trú,ăn uống,giao thông vận tải. Nhiều trang tin dùng thuật ngữ "Swiftonomics" (kết hợp tên Swift và từ economics - kinh tế học) để chỉ các tác động tài chính tích cực do show tạo ra.
Ở Mỹ,công ty khảo sát Question Pro ước tính Swifties (tên fan Taylor Swift) góp khoảng năm tỷ USD cho nền kinh tế quốc gia. Trung bình một người bỏ ra hơn 1.300 USD để xem ca nhạc,gồm tiền khách sạn,vận chuyển,trang phục và mua đồ lưu niệm. Theo CNN,một số địa phương có thể phục hồi nền kinh tế sau đại dịch Covid-19 nhân dịp này.
Tại Đông Nam Á,Singapore là chặng duy nhất trong khu vực này có 6 đêm trong tháng 3. Theo CNA,kinh tế nước này trong quý I tăng trưởng 2,7% một phần nhờ sự đóng góp của cô và các nghệ sĩ khác. Trên website quốc hội Anh (UK Parliament) vào tháng 9,các nhà chức trách xác nhận chuyến lưu diễn của Swift tại Anhtừ tháng 6 đến tháng 8 giúp mức tăng trưởng đạt gần một tỷ bảng. Từ đó,họ kêu gọi chính phủ tiếp tục hỗ trợ và đầu tư vào lĩnh vực giải trí để tối đa hóa những đóng góp của nghệ sĩ về mặt kinh tế và văn hóa.
Hơn 70.000 khán giả tại đến xem concert chặng Pittsburgh tại sân vận động Acrisure tháng 6/2023. Ảnh: AP
TIME nhận định ngoài lợi ích kinh tế,The Eras Tour còn được xem là hiện tượng văn hóa. Ở một số đô thị nơi Swift dừng chân,người địa phương tổ chức các sự kiện đặc biệt chào mừng ca sĩ như: Thành phố Minneapolis tạm đổi tên thành "Swiftie-apolis" để hưởng ứng concert hồi tháng 6/2023; chính quyền Santa Clara,California phong cô làm thị trưởng danh dự; thống đốc New Jersey đặt tên một món sandwich ở đây theo tên cô. Chiến dịch tranh cử của Tổng thống tái đắc cử Donald Trump bán áo thun có thiết kế theo quà lưu niệm do Taylor Swift sản xuất.
Năm ngoái,một số nhà lãnh đạo thế giới như Tổng thống Chile,thị trưởng Budapest và Thủ tướng Canadabày tỏ mong muốn cô biểu diễn ở đất nước họ. Nhiều nhân vật nổi tiếng và quyền lực như cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton,Thái tử Anh William,tài tử Tom Cruise,minh tinh Cate Blanchet từng đến xem concert. Với độ ảnh hưởng rộng lớn,Variety cho rằng Taylor Swift không chỉ là siêu sao,mà còn là người xây dựng cộng đồng,có thể tập hợp lượng lớn người hâm mộ đa quốc tịch,giới tính,độ tuổi trong một sự kiện và gắn kết họ với nhau.
Khoảnh khắc thủ tướng Canada nhảy trong concert của Taylor Swift gây chú ý
Thủ tướng Canada nhảy theo giai điệu "You Don't Own Me" - một trong số ca khúc mở màn concert tại Toronto hôm 22/11. Video: X/ @laurenilissa13
Taylor Swift,35 tuổi,là ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Mỹ,nổi lên nhờ những bản nhạc đồng quê vào năm 2006. Sau 11 album,Swift nhận về 14 giải Grammy và 29 giải Billboard,30 cúp VMAs. Năm 2023,cô được TIME chọn là "Nhân vật của năm".Hôm 27/11,tạp chí Billboard công bố cô xếp hạng hai Top 25 Ngôi sao pop vĩ đại nhất thế kỷ 21. Hiện cô hẹn hò cầu thủ bóng bầu dục Travis Kelce.
Phương Thảo (theo Business Insider,TIME)